Duurzaam ondernemen: maak je bedrijf groener

Wat is duurzaam ondernemen?

Bij duurzaam ondernemen of maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) gaat het om meerwaarde creëren voor een bedrijf op economisch, sociaal en ecologisch gebied. Bij duurzaamheid in een bedrijf wordt rekening gehouden met de impact die je economische activiteiten (profit) hebben op personeel en de maatschappij (people), en op het milieu (planet). Deze milieubewuste bedrijfsvoering kan allerlei voordelen opleveren voor een onderneming: het bespaart geld en geeft een betrouwbaar en groen imago. 

Als ondernemer is het bijvoorbeeld mogelijkheid om gebruik te maken van de investeringsaftrek wanneer je investeert in energiebesparende of milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen. 

De overheid streeft ernaar dat bedrijven in 2030 minimaal 50% minder mineralen, fossiele brandstoffen en metalen gebruiken, om zo klimaatverandering optimaal te kunnen bestrijden. Deze werkwijze, gebaseerd op een slim gebruik van grondstoffen, heet circulaire economie.

Vind hier je accountant

Duurzaamheid in een bedrijf toepassen kan op verschillende manieren. In dit artikel bespreken we de volgende manieren :

1. Duurzaam inkopen
2. Duurzaam vervoer
3. Duurzame HR
4. Duurzame bedrijfsruimte
5. Milieuregels en wetgeving
6. Financiering

1. Duurzaam inkopen

Tijdens het inkoopproces besteed je normaliter aandacht aan facetten als prijs en kwaliteit. Bij duurzaam inkopen of maatschappelijk verantwoord inkopen (mvi) let je ook op de effecten van je inkopen op milieu en maatschappij.

Afhankelijk van je dienstverlening en sector zul je bepaalde eisen moeten stellen aan je leveranciers. Zeker als je met buitenlandse leveranciers werkt, is het belangrijk om te weten waar de grondstoffen en/of producten vandaan komen en hoe het fabricageproces verloopt.

Als er bijv. erbarmelijke arbeidsomstandigheden of corruptie meespelen tijdens de productiefase, dan kan dat de reputatie van uw bedrijf ernstig schaden en mogelijk gerechtelijke gevolgen hebben. U kunt dergelijke scenario’s vermijden door onder meer gebruik te maken van internationale modelcontracten.

MVO-risicomanagement De overheid verwacht dat je zelf de verantwoordelijkheid neemt met betrekking tot je MVO-risicomanagement (of due diligence). Je kunt hiervoor gebruikmaken van onder meer de volgende hulpmiddelen: - MVO Risico Checker: welke risico’s hangen er samen met uw bedrijfsvoering? - Checklist maatschappelijk verantwoord inkopen: een stappenplan dat helpt om je bedrijf te vergroenen - Grondstoffenscanner: brengt de potentiële dreigingen in kaart als je afhankelijk bent van schaarse grondstoffen

2. Duurzaam vervoer

Het gebruik van elektrische vervoersmiddelen zit in de lift. Volgens cijfers rijdens er momenteel (2022) in Nederland 253.743 elektrische personenauto’s in het verkeer.

Ook het landelijke netwerk aan laadpalen breidt uit: momenteel kan je de batterij van je elektrische wagen nieuw leven inblazen aan 58.388 (semi-)publieke laadpunten en/of 1.675 snellaadpunten. E-bikes en elektrische scooters flitsen eveneens steeds vaker door het straatbeeld. De overheid hoopt dat alle nieuwe auto’s in 2030 uitstootvrij zullen zijn.

Als je als ondernemer voor elektrisch vervoer kiest, zijn daar allerlei voordelen aan verbonden. Allereerst draag je bij aan een gezondere planeet, want je vervuilt de lucht niet met CO². Daarnaast bespaar je ook brandstofkosten én kan je voertuig enkele interessante fiscale voordelen opleveren:

Investering	Fiscale voordeel
Volledig elektrische auto’s (batterij-elektrisch en waterstof elektrisch)	Vrijgesteld van motorrijtuigenbelasting (Mrb)
	Vrijgesteld van de belasting op personenauto’s en motorrijwielen (Bpm)
Semi-elektrische of plug-in hybride auto’s (1-50 g CO²/km)	Halftarief motorrijtuigenbelasting
Investeringen in elektrische/hybride voertuigen of oplaadpunten (milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen)	Milieu-Investeringsaftrek (MIA) Willekeurige afschrijving milieu-investeringen (Vamil)
Energiebelasting laadpalen (vaste aansluiting)	(tijdelijk) verlaagde energiebelasting

Mogelijk kun je ook in jouw gemeente of provincie subsidies ontvangen voor de aankoop van elektrische vervoersmiddelen en oplaadpalen.

Opmerking: bijtelling Wanneer je de zakelijke auto ook voor privé-doeleinden gebruikt, dan betaal je daar een belasting voor: de bijtelling. Deze bedraagt een percentage van de catalogusprijs van de wagen en hangt af van de CO²-uitstoot van de auto. Goed nieuws: deze is lager als je een milieuvriendelijke wagen heeft! Voor een “groene” auto betaal je 4% bijtelling, terwijl voor andere wagens een tarief van 22% geldt.

Verhinderen bepaalde factoren je om een elektrische wagen aan te schaffen? Kies dan voor het openbaar vervoer, of bied medewerkers de mogelijkheid aan tot thuiswerken.

Ontvang gratis offertes van boekhouders

3. Duurzame HR

Duurzaam ondernemen betekent ook dat de bedrijfsvoering een positieve invloed heeft op je werknemers. Ook hier zijn er diverse mogelijkheden die je kunt benutten.

Zo kun je het personeel aanmoedigen om een gezonde levensstijl te volgen. Bied hen bijv. iedere dag een gezonde lunch aan (inclusief vegetarische opties), of bespreek met een nabijgelegen fitnessketen of je een abonnement met korting kunt regelen voor je werknemers. Beloon diegenen die fietsen naar kantoor eventueel met een kilometervergoeding. En vergeet ook niet om op een goed zichtbare plek een kom fruit te voorzien.

Maak het kantoor niet alleen figuurlijk groener, maar ook letterlijk: met enkele bloemen of planten verbeter de luchtkwaliteit en verzeker je een aangename - en mooi ogende - werkomgeving. Via regelmatige ventilatie houd je de lucht binnen de kantoormuren extra gezond.

Het is essentieel dat je personeelsleden geluk vinden in hun werk: informeer hen over de beschikbare mogelijkheden met betrekking tot sabbaticals, flexwerken, parttime functies en/of thuiswerken. Op die manier bereikt de balans tussen hun baan en privéleven een uitstekend evenwicht.

Investeer ook in hun talent en voorzie training en/of opleidingen, zodat werknemers zich blijven ontwikkelen en misschien wel nieuwe talenten ontdekken.

Heeft je bedrijf nood aan enkele ingrijpende veranderingen (bijv. qua businessmodel)? Betrek dan zeker het personeel bij het beslissingsproces. Organiseer interactieve workshops waarbij zij suggesties en feedback op het huidige systeem kunnen geven. Zo laat je hen zien dat je rekening met hen houdt, en dat je hun mening waardeert.

Je kunt de tevredenheid van de werknemers eenvoudig opvolgen door middel van (jaarlijkse) enquêtes.

4. Duurzame bedrijfsruimte

Hoeveel verbruik je?

Maak allereerst een overzicht van je energieverbruik. Zijn er bepaalde plekken op kantoor waar je opvallend meer energie verbruikt? Op dat vlak liggen er wellicht onbenutte mogelijkheden om efficiënter met energie om te springen. Al eens een slimme energiemeter overwogen? Daarmee hoef je geen meterstanden meer te noteren, en krijgt je een beter beeld van de exacte energieverbruik.

De Energiebesparingsverkenner leert je hoe je het energielabel kunt verbeteren, hoeveel die investeringen kosten en wanneer je die uitgaven terugverdient. Het online hulpmiddel vertelt je ook hoeveel je uiteindelijk bespaart op energiekosten, en het effect van die maatregelen op het milieu (CO²-vermindering per m²).

Als het bedrijf meer dan 250 werknemers telt, of een jaaromzet heeft van minstens €50 miljoen en een jaarlijks balanstotaal van minstens €43 miljoen, dan ben je verplicht om elke 4 jaar een energie-audit van hetbedrijf door te voeren.

Energiebesparingsplicht Verbruikt je bedrijf jaarlijks meer dan 50.000 kWh elektriciteit of 25.000 m³ aardgas? Dan bent je volgens het Activiteitenbesluit milieubeheer verplicht om energie te besparen. Via de Wetchecker energiebesparing en de Erkende Maatregelenlijst kun je bekijken welke wetten je moet volgen en welke energiebesparende maatregelen je moet doorvoeren om te voldoen aan de energiebesparingsplicht. Voor 1 juli 2022 moet je de maatregelen doorgeven aan de gemeente waarin je bedrijf zich bevindt (informatieplicht).

Vind hier je boekhouder

Energie besparen op de werkvloer

Er zijn verschillende manieren om energie te besparen op kantoor:

• Investeer in een goede isolatie, zodat er minder warmte verloren gaat;
• Zet de thermostaat lager;
• Maak gebruik van LED-lampjes;
• Kijk jaarlijks de verwarmings-en luchtverversingsinstallaties na;
• Sorteer het afval;
• Vraag aan je werknemers om hun computers en printers volledig uit te schakelen aan het einde van de werkdag (niet in slaapstand!);
• Druk zo weinig mogelijk documenten af;
• Zet de printer standaard op dubbelzijdig afdrukken;
• Laat gebruikte inktpatronen opnieuw vullen;
• Kies voor gerecycleerd kopieerpapier;
• Gebruik voor alle relevante apparaten de energiebesparende instellingen.

Vegetatiedaken Wist je dat  je ook het dak van je bedrijf kunt opvrolijken met planten? Een vegetatiedak of begroeid dak is ontzettend duurzaam: het biedt een uitstekende isolatie, vermindert de concentratie koolstofdioxide in de lucht en zorgt voor een vlotte afvoer van regenwater.

Natuurlijke energiebronnen

De energiekosten kan je ook flink verminderen door te investeren in hernieuwbare energie, ofwel de energie die men haalt uit natuurlijke bronnen zoals o.a. de zon, wind en water. Zij bieden een groener alternatief voor de meer vervuilende fossiele brandstoffen steenkool, aardolie en aardgas. Had je bijv. voor de verwarming en koeling van het kantoorgebouw al eens gedacht aan bodemenergie en/of aardwarmte (geothermie)? Voor beide kun je fiscale voordelen en subsidies ontvangen van de overheid (zie onder).

Energielabels

Vanaf 2023 moet ieder kantoor groter dan 100m² een Energielabel A, B of C bezitten. Dit geldt niet voor gebouwen waarvan de kantoorruimte minder dan 50% in beslag neemt, voor monumenten, of voor gebouwen die men binnen 2 jaar gaat slopen, verbouwen of onteigenen.

Heb je een bedrijfspand een energielabel tussen D en G? Soms zijn enkele kleine ingrepen voldoende om het C-etiket te behalen - hiervoor schakel je het best een externe adviseur in. Een EPA-adviseur kan je dan weer energieprestatieadvies geven.

Vergelijk gratis 3 boekhouders

Op zoek naar een duurzame bedrijfsruimte?

Bestudeer eerst het potentieel van bestaande gebouwen voordat je besluit om een gloednieuw kantoor te bouwen. Kies je toch voor een nieuwbouw? Zorg er dan voor dat je duurzame bouwmaterialen gebruikt, zoals bijv. Europees hout met een lange levensduur. Op die manier beperkt je de ecologische voetafdruk.

Als je na 1 januari 2020 een vergunning aanvraagt voor nieuwbouw, dan moet die beantwoorden aan de BENG-eisen (bijna energieneutrale gebouwen):

1. Maximale energiebehoefte (kWh/m²/jaar)
2. Maximaal primaire fossiele energiegebruik (kWh/m²/jaar)
3. Minimaal aandeel hernieuwbare energie (%)

De hoogte van deze eisen hangt af van het type gebouw (bijv. woningen, gezondheidszorginstellingen, etc.).

5. Milieuregels en wetgeving

Elk bedrijf moet rekening houden met milieuregels. Zo zijn er onder meer regelgevingen met betrekking tot geluidsoverlast, bedrijfsafval en het vermijden van bodem-, lucht- en waterverontreiniging.

Ligt je bedrijf in de omgeving van een natuurgebied? Dan oefenen de regels die van kracht zijn voor die zone wellicht ook een invloed uit op  je bedrijfsvoering, en bepalen zij welke activiteiten je al dan niet mag ondernemen.

In het Activiteitenbesluit milieubeheer (zie eerder) kom je te weten welke meldingen of vergunningen er op je bedrijfstype van toepassing zijn:

Type	Belasting voor milieu	Verplichting
A	Geen of weinig	/
B	Aanzienlijk	Melding milieubeheer
C	Op grote schaal	Omgevingsvergunning

Daarnaast legt ook de provincie mogelijk nog extra milieuregels op.

6. Financiering

De overheid stelt verschillende financiële en fiscale regelingen ter beschikking om je te ondersteunen bij het duurzaam ondernemen. Hieronder vindt je enkele voorbeelden; voor een volledig overzicht verwijzen wij je graag door naar de Subsidiewijzer.

Naam subsidie	Voor welke investeringen?
Energie-investeringsaftrek (EIA)	Energiezuinige en -besparende maatregelen of bedrijfsmiddelen
Milieu-investeringsaftrek (MIA)	Milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen
Duurzame Inzetbaarheid (ESF 2014- 2020)	Projecten om personeel productiever en efficiënter te laten werken
Demonstratie Energie-Innovatie (DEI)	Projecten die focussen op energiebesparing, de opwekking en het gebruik van duurzame energie
Investeringssubsidie duurzame energie (ISDE)	De aankoop van zonneboilers, warmtepompen, biomassaketels en pelletkachels
Stimulering Duurzame Energieproductie SDE+	De ontwikkeling en productie van hernieuwbare energie (biomassa, geothermie, water, wind en zon)
Regeling Groenprojecten	Groen beleggen of sparen, of investeren in een groenproject, bijv. duurzame bouwprojecten

Wil je ook duurzaam ondernemen?

De MVO-wegwijzer ISO 26000 laat je kennismaken met ISO 26000, ofwel de internationale richtlijnen rond maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zo kom je te weten hoe je die adviezen zelf in de praktijk kunt omzetten. Het stappenplan MVO STEPS helpt je verder op weg.

Bent je al bezig met duurzaam ondernemen en wil je graag weten hoe ver je daarin staat? Dan kun je de MVO-scan ISO 26000 uitvoeren.

Veel succes!